XVI De toren

De Toren zit tussen de Duivel en de Ster in: geeft de tussenstap aan van vastgeketend zijn aan het kwaad naar hoop voor de toekomst.

Archetype: verwoesting.
Mogelijke oorspronkelijke voorstelling: de toren van Babel. Zie ook: ivoren toren.

Traditionele interpretatie: een doorslaggevende, verhelderende gebeurtenis, het in vrijheid stellen van de ingemetselde ziel, een plotseling inzicht, traumatische verandering, plotselinge scheiding. Aanhoudende geestelijke inkerkering, catastrofe, shock, onvoorzichtigheid, ontbreken van inzicht.

De toren is het symbool van de poging tot overbrugging van de afstand tussen hemel en aarde.

In archetypische zin betekent de toren de afbraak van psychische structuren en verdedigingsmechanismen door mystiek inzicht of traumatische gebeurtenis. M.a.w.: hier worden bolkkades doorbroken. De verwoeste toren staat voor beslissende doorbraak, losbreken uit beperkende verhoudingen, voorstellingen of gedragswijzen. Het oude en vertrouwde moeten we loslaten.

De bliksemflits bij Waite duidt op een gebeurtenis van buitenaf die tot de ommekeer leidt, of een gedachtenflits die ons plotseling tot inzicht brengt. Hier is geen sprake van een langzame verandering, maar van een plotselinge, explosieve verandering. De uitwerking is er een van schoonmaken, vernieuwing. Waite toont ons de ineenstorting van de menselijke geest die probeert als God te worden. Gods antwoord is: vergiffenis (‘Door de bliksem getroffen worden’ wil zeggen: door God aangeraakt).

De Russische tarot laat een klokkentoren zien die explodeert door een oorzaak van binnenuit. De explosie stelt wellicht de Russische Revolutie voor, waardoor het tsarenrijk, de Russisch-orthodoxe kerk en de traditionele Russische levenswijze worden vernietigd. De klokken in de toren symboliseren heilige instrumenten van aanbidding; de toren, een symbool van schoonheid en duurzaamheid, wordt vernietigd. De tsarenkroon valt van de toren af (symbool van het omver werpen van autoriteit), en symbolen vliegen door de lucht: het kruis van de Russisch-orthodoxe kerk, avondmaalsbeker en wierookvat, en een regen van gouden munten.

Boodschap: verlies van welke verworvenheid dan ook is onvermijdelijk.

Verlies van het mooie, het lieflijke, het schone en het ware, verlies van wat dierbaar is, door bruut geweld, onbarmhartig. Dat doet hier pijn: bruut geweld vernietigt liefde, harmonie en schoonheid. Dit ook tot ontsteltenis van de maan. Niets dat de mens heeft opgebouwd is van eeuwigheidswaarde. Onze (schijn)zekerheden worden afgebroken, ontploffen.  

Crowley toont ons hoe het verterend vuur het oude en vertrouwde verwoest, zodat zuivering plaats vindt, en iets nieuws kan worden opgebouwd. Dit proces is pijnlijk, en de wanhoop maar ook de redding is nabij. Het ‘Jobs vertrouwen’ kan ons er door heen helpen, evenals het besef dat afbraak nodig is voor groei en vernieuwing. Dit zien we ook bij genezingsprocessen gebeuren (heling na een operatie). Wat ons aan tegenslag overkomt hebben we nodig voor onze verdere groei, het leidt ons tot transformatie. Dit zijn de wetten van de natuur.

Uitnodiging: Probeer in te zien dat het destructieve proces nodig is om ruimte te maken voor de volgende stap. Probeer te vermijden, te voorkomen dat oude, inperkende gedragspatronen zich herhalen.

De Ster